7 / 22
7
TÜRMOB
M
m
katlanılan risktir. Katlanılan risk daha çok bir maliyet unsuru olarak dikkate alınmış-
tır. Meslek mensubunun karşılaşacağı riski sigorta etmesi mümkün olduğundan
bunun için ödeyeceği sigorta primi bir maliyet unsuru olarak ele alınabilir.
İŞ YÜKÜNÜ KARŞILAYABİLMEK İÇİN KATLANILAN MALİYET (GİDERLER)
Meslek mensubu mesleki faaliyetlerini yerine getirebilmek için mesleğin gerektirdiği
standartlara göre birtakım maliyetlere katlanmak zorundadır. Belli düzeydeki standart-
larda bu mesleğin ifası için katlanılan maliyetlerin türü ve düzeyi önem kazanmaktadır.
Katlanılan maliyetin hesaplanması meslek mensubunun faaliyet gösterdiği ekonomik
ve toplumsal koşullara göre farklılık gösterebilmektedir. Ücret sisteminin sağlıklı olarak
belirlenmesi için bu koşullara uygun bir sistem geliştirilmesi gerekmektedir. Meslek
mensubunun, mesleğin ifası için yapmış olduğu giderler esas itibari ile iki gruptan oluş-
maktadır.
Bunlar:
• Sabit Giderler
Sabit gider grubunda yer alan giderler, müşteri sayısından bağımsız olarak yapıl-
ması zorunlu olan giderlerdir. Örneğin meslek mensubunun mevzuatı takip etmek
için harcadığı zaman ve buna bağlı olarak yapılan giderler, müşterilerle görüşmek
için harcadığı zaman ve giderler, büro kirası, telefon gibi daha özelde aylık ya da
yıllık olarak müşteri sayısından bağımsız olarak ortaya çıkan giderler düşünülmek-
tedir.
• Değişken Giderler
Değişken giderler, müşteri sayısına bağlı olarak, diğer deyişle müşteri sayısındaki
artışın gerektirdiği giderlerdir. Yardımcı eleman istihdamı, meslek sigortası primi
gibi, iş yükünün artışına paralel artan giderlerdir.
SERBEST MESLEK MENSUBUNUN GELİR BEKLENTİSİ
Ücretin belirlenmesinde üçüncü esas ise meslek mensubunun ekonomik ve toplum-
sal koşullar içinde ortaya çıkan gelir beklentisidir. Meslek mensubunun gelir beklentisi
mesleğin ifası için gereken eğitim, genel olarak ülkenin daha özelde ise bölge ve müş-
terinin refah düzeyine bağlı olarak bir gelir beklentisi oluşur. Bu beklentinin oluşma-